Động đất là gì? Động đất hình thành do 2 nguyên nhân nào?

Động đất là gì? Động đất là sự rung chuyển đột ngột của bề mặt Trái đất do sự giải phóng năng lượng đột ngột trong lớp vỏ Trái đất và phát sinh ra sóng địa chấn. Động đất có thể gây ra nhiều thiệt hại, bao gồm sụp đổ nhà cửa, công trình, … gây thương vong cho con người và động vật. Hôm nay, hãy cùng Thời Tiết Ngày Mai tìm hiểu nguyên nhân hình thành và cách ứng phó với thiên tai tàn khốc này. 

Động đất là gì?

Động đất là gì? Động đất là biểu hiện của sự rung chuyển của bề mặt Trái đất do sự giải phóng năng lượng bất ngờ trong lớp vỏ Trái đất và phát sinh ra sóng địa chấn. Động đất có thể gây ra nhiều thiệt hại, bao gồm sụp đổ nhà cửa, công trình, đường xá, cầu cống, gây thương vong cho con người và động vật, và làm ô nhiễm môi trường.

Động đất là hiện tượng được đo bằng thang Richter. Thang Richter là một thang đo logarit, có nghĩa là mỗi đơn vị trên thang Richter tương ứng với một năng lượng gấp 10 lần. Một trận động đất có cường độ 7 độ Richter có năng lượng gấp 10 triệu lần so với một trận động đất có cường độ 2 độ Richter.

Động đất có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên thế giới, nhưng chúng thường xảy ra ở các khu vực gần các mảng kiến ​​tạo. Các khu vực có nguy cơ động đất cao bao gồm:

• Vành đai lửa Thái Bình Dương, bao gồm khu vực phía tây của Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Đông Á, Đông Nam Á và Australia.
• Dãy núi Himalaya, bao gồm Ấn Độ, Pakistan, Afghanistan, Nepal và Trung Quốc.
• Dãy núi Alps, bao gồm Trung Âu và Bắc Phi.

Động đất xảy ra do đâu?

Nguyên nhân dẫn đến động đất là gì? Động đất xảy ra do hai loại chính:

Động đất kiến tạo là loại động đất phổ biến nhất, chiếm hơn 90% tổng số động đất trên thế giới. Động đất kiến tạo xảy ra do sự di chuyển của các mảng kiến tạo. Các mảng kiến tạo là những mảnh vỏ Trái đất khổng lồ di chuyển trên lớp phủ Trái đất. Khi các mảng kiến tạo di chuyển về phía nhau, chúng có thể va chạm, trượt qua nhau hoặc tách ra. Sự va chạm, trượt qua nhau hoặc tách ra của các mảng kiến ​​tạo có thể giải phóng một lượng lớn năng lượng, gây ra động đất.

Động đất không kiến tạo là loại động đất không liên quan đến sự di chuyển của các mảng kiến tạo. Động đất không kiến tạo có thể được gây ra bởi các yếu tố sau:

• Hoạt động núi lửa: Sự phun trào núi lửa có thể gây ra động đất do sự di chuyển của magma bên dưới bề mặt Trái đất.
• Lở đất: Lở đất có thể gây ra động đất do sự di chuyển của đất đá.
• Vụ nổ mìn: Vụ nổ mìn có thể gây ra động đất do sự giải phóng năng lượng đột ngột.
• Thử hạt nhân: Thử hạt nhân có thể gây ra động đất do sự giải phóng năng lượng khổng lồ.

Tác hại của động đất là gì?

Tác hại của động đất là gì? Tác hại của động đất có thể rất nghiêm trọng và có thể gây ra thiệt hại về người và tài sản. Các tác động phổ biến nhất của động đất bao gồm:

• Sụp đổ nhà cửa, công trình, đường xá, cầu cống: Đây là tác động phổ biến nhất của động đất và có thể gây ra thiệt hại và thương vong nghiêm trọng.
• Gây thương vong cho con người và động vật: Động đất có thể gây ra thương vong cho con người do các mảnh vỡ rơi, bị thương khi sập nhà và bị thương do chấn động. Động vật cũng có thể bị thương hoặc thiệt mạng do động đất.
• Làm ô nhiễm môi trường: Động đất có thể gây ra ô nhiễm môi trường do rò rỉ hóa chất, dầu và chất thải từ các tòa nhà và công trình bị sập. Động đất cũng có thể gây ra lở đất và lũ lụt, làm ô nhiễm thêm môi trường.

Tác động của động đất có thể phụ thuộc vào cường độ của động đất, độ sâu của tâm chấn và vị trí của các tòa nhà và công trình. Các trận động đất lớn có thể gây ra thiệt hại trên diện rộng, trong khi các trận động đất nhỏ hơn có thể chỉ gây ra thiệt hại cục bộ.

Để giảm thiểu thiệt hại do động đất, các tòa nhà và công trình cần được xây dựng theo các tiêu chuẩn chống động đất. Các chính phủ cũng cần có kế hoạch ứng phó khẩn cấp để giúp đỡ người dân trong trường hợp xảy ra động đất.

Các trận động đất tàn khốc

Trên thế giới

Theo thang Richter, trận động đất có cường độ lớn nhất từng được ghi nhận là trận động đất Valdivia ở Chile vào ngày 22 tháng 5 năm 1960, với cường độ 9,5 độ Richter. Trận động đất này đã gây ra sóng thần cao đến 36 mét, tàn phá các khu vực ven biển ở nhiều quốc gia, bao gồm Chile, Nhật Bản, Hoa Kỳ và Hawaii.

Các trận động đất lớn nhất tiếp theo từng được ghi nhận là:

• Trận động đất Alaska vào ngày 27 tháng 3 năm 1964, với cường độ 9,2 độ Richter. Trận động đất này đã gây ra sóng thần cao đến 60 mét, tàn phá các khu vực ven biển ở Alaska và Canada. 
• Trận động đất Sumatra-Andaman vào ngày 26 tháng 12 năm 2004, với cường độ 9,1 độ Richter. Trận động đất này đã gây ra sóng thần cao đến 30 mét, tàn phá các khu vực ven biển ở mười ba quốc gia, bao gồm Indonesia, Sri Lanka, Ấn Độ và Thái Lan.
• Trận động đất Tứ Xuyên ở Trung Quốc vào ngày 12 tháng 5 năm 2008, với cường độ 8,0 độ Richter. Trận động đất này đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, khiến hơn 80.000 người thiệt mạng và hàng triệu người mất nhà cửa. 
• Trận động đất San Francisco vào ngày 18 tháng 4 năm 1906, với cường độ 7,9 độ Richter. Trận động đất này đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho thành phố San Francisco, California, Hoa Kỳ, khiến hơn 3.000 người thiệt mạng và hàng nghìn người mất nhà cửa. 

Các trận động đất lớn có thể gây ra thiệt hại và thương vong nghiêm trọng. Để giảm thiểu tác động của động đất, các tòa nhà và công trình cần được xây dựng theo các tiêu chuẩn chống động đất. Các chính phủ cũng cần có kế hoạch ứng phó khẩn cấp để giúp đỡ người dân trong trường hợp xảy ra động đất.

Tại Việt Nam

Việt Nam nằm trong khu vực có nguy cơ động đất cao, do nằm trên vành đai lửa Thái Bình Dương. Trong lịch sử, Việt Nam đã ghi nhận nhiều trận động đất lớn, gây ra thiệt hại về người và tài sản.

Các trận động đất lớn nhất tại Việt Nam bao gồm:

• Trận động đất Điện Biên năm 1935: Trận động đất này xảy ra vào ngày 12 tháng 7 năm 1935, với cường độ 6,9 độ Richter. Tâm chấn của trận động đất nằm ở lòng chảo Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Trận động đất đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho khu vực xung quanh, khiến hơn 100 người thiệt mạng và hàng nghìn người mất nhà cửa.
• Trận động đất Tuần Giáo năm 1983: Trận động đất này xảy ra vào ngày 13 tháng 8 năm 1983, với cường độ 6,7 độ Richter. Tâm chấn của trận động đất nằm ở huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên. Trận động đất đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho khu vực xung quanh, khiến hơn 200 người thiệt mạng và hàng nghìn người mất nhà cửa.
• Trận động đất Mường Tè năm 2001: Trận động đất này xảy ra vào ngày 14 tháng 3 năm 2001, với cường độ 5,3 độ Richter. Tâm chấn của trận động đất nằm ở huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu. Trận động đất đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho khu vực xung quanh, khiến hơn 10 người thiệt mạng và hàng trăm người mất nhà cửa.

Ngoài ra, Việt Nam còn ghi nhận nhiều trận động đất nhỏ hơn, gây ra thiệt hại cục bộ. Để giảm thiểu thiệt hại do động đất, Việt Nam đã xây dựng các quy định về xây dựng chống động đất. Các quy định này quy định các tòa nhà và công trình cần được xây dựng theo các tiêu chuẩn chống động đất, để có thể chịu được các rung chấn của động đất.

Biện pháp ứng phó với động đất là gì?

Biện pháp ứng phó với động đất là gì? Biện pháp ứng phó với động đất bao gồm các biện pháp phòng ngừa và các biện pháp ứng phó khẩn cấp.

Các biện pháp phòng ngừa nhằm giảm thiểu thiệt hại do động đất gây ra. Các biện pháp này bao gồm:

• Xây dựng nhà cửa và công trình theo các tiêu chuẩn chống động đất. Điều này sẽ giúp các tòa nhà và công trình có thể chịu được các rung chấn của động đất.
• Trồng cây xanh xung quanh nhà cửa và công trình. Cây xanh có thể giúp giảm nhẹ tác động của động đất.
• Lắp đặt hệ thống báo động động đất. Hệ thống báo động động đất có thể giúp người dân có thời gian để chuẩn bị ứng phó khi xảy ra động đất.

Các biện pháp ứng phó khẩn cấp nhằm bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân khi xảy ra động đất. Các biện pháp này bao gồm:

• Nếu đang ở trong nhà, hãy tìm vị trí an toàn để trú ẩn, chẳng hạn như dưới gầm bàn hoặc gầm giường.
• Nếu đang ở ngoài đường, hãy tránh xa các tòa nhà cao tầng, đường dây điện và cột điện.
• Nếu đang ở trong ô tô, hãy dừng xe ở nơi an toàn và ra khỏi xe.
• Nếu đang ở trong khu vực có nguy cơ lở đất, hãy di chuyển đến nơi an toàn.

Ngoài ra, người dân cũng cần được trang bị kiến thức và kỹ năng về cách ứng phó với động đất. Kiến thức và kỹ năng này sẽ giúp người dân có thể ứng phó kịp thời và hiệu quả khi xảy ra động đất.

Để giảm thiểu thiệt hại do động đất, chúng ta cần hiểu rõ về động đất và các biện pháp phòng ngừa. Chúng ta cũng cần có kế hoạch ứng phó khẩn cấp để giúp đỡ người dân trong trường hợp xảy ra động đất. Thoitietngaymai hy vọng bài viết động đất là gì đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân cũng như cách dự phòng cho thiên tai này.